dwór w Gniewkowie

 
W niewielkiej odległości na południe od Jawora leży Gniewków, wieś którą wymieniono już z końcem XIIIw. Kolejny raz wspomniana została w 1370r jako Gerlachsdorff, a przed II wojną światową zwała się Girlachsdorf.
 

Najwcześniej wymienionym właścicielem wsi z początkiem XVw był ród von Bock i z tego czasu jest już mowa o istniejącej we wsi rezydencji. Następnie od 1446r przez prawie trzy wieki należała do rodziny von Reibnitz. Wraz ze śmiercią Christiana Friedricha von Reibnitz’a w 1744r, majątek przypadł w spadku żonie. Kiedy i ona odeszła w krótkim czasie, wszystko odziedziczyła jej siostra.
 

W przeciągu roku sprzedała ona Gniewków hrabiemu Hansowi Heinrichowi IV von Hochberg’owi, do którego należała też Roztoka. Przedstawiciele tej rodziny byli w posiadaniu wsi do końca II wojny światowej.
W XIXw w Gniewkowie prócz dworu znajdował się folwark, szkoła ewangelicka, młyn wodny oraz wiatrak. Ludność trudniła się głównie uprawą roli oraz hodowlą owiec rasy merynos.
 
Dwór nawodny w Gniewkowie ufundowała w połowie XVIw rodzina von Reibnitz i datę 1569 upamiętniono na portalu. Budowla renesansowa stanęła podobno w miejscu wcześniejszej, będącej siedzibą ówczesnych właścicieli majątku. Dwór powstał na planie prostokąt i posiadał dwie oraz trzy kondygnacje nakryte dwuspadowym dachem. Jego ozdobą była wieża umiejscowiona w jednym rogu oraz basteje jak też pokryta dekoracją sgraffitową elewacja. Dwór otaczała fosa z wodą, a dostać się można było do niego kamiennym mostem przerzucanym nad nią.
 

Nieznane są dzieje wojenne i powojenne budowli. Wiadomo, że znacjonalizowane dobra stały się własnowolną polską, a dwór pozostał opuszczony, co umożliwiało jego szabrowanie i niszczenie. O budowlę nikt nie dbał i w latach 70tych była to ruina z resztkami portalu, która podzieliła losy wielu podobnych sobie- została zburzona. Do dziś po dworze zachowała się wyschnięta fosa z mostem i kilka zdjęć udostępnionych dzięki Fotopolska.eu, zaś po dawnym folwarku część zabudowań gospodarczych.