Między Jelenią Górą a Złotoryją, niedaleko Świerzawy leży Rząśnik, gdzie natrafiłam na ruiny pałacu.
Wieś powstała w XIIIw i należała do rodów: von Zedlitz, von Nimptsch, von Schweinitz. W XVIIIw była dużą i bogatą, a w połowie XIXw siedzibą dóbr rycerskich Johanna Gottlieba Müllera jako jedna z najbogatszych posiadłości ziemskich w Górach Kaczawskich.
Pałac w Rząśniku to dziś ruina, ale gdy powstał w 1734r dla Johanna Bernarda Holtzausena był jedną z najokazalszych rezydencji w tamtych stronach.
Zbudowany według projektu Marcina Franza na planie prostokąta, z niewielkimi bocznymi skrzydłami posiadał trzy kondygnacje, trzy ryzality i nakryty był mansardowym dachem. Ozdobą rezydencji był również dziedziniec.Nie zrealizowano jednak całego projektu, ale to co ostatecznie miało powstać ukończono z końcem XVIIIw, gdy właścicielem pałacu został hrabia von Röbel. Dziś można tylko wyobrazić sobie jego dawny wygląd: pałac otaczał park krajobrazowy z początku XIXw, w którym prócz budowli ogrodowych znajdował się staw.
W 1830r pałac w Rząśniku wraz z okolicznymi dobrami kupił Johann Gottlieb Müller .
Ostatnim właścicielem była rodzina Vogler, która nabyła majątek pod koniec XIXw. W latach 30tych XXw zarządzała nim wdowa po Ebchardzie von Wechmarze- działaczu SA, którego zamordowano w 1934r.
W czasie II wojny światowej część pałacu zajęły wojska niemieckie, które zorganizowały tam sąd polowy, gdzie sądzono dezerterów, którzy przed wyrokiem – jak twierdzą świadkowie-sami musieli wykopać sobie grób. Najwyższe piętro budowli zajmowała nadal rodzina Vogler.
Gdy do wsi wkroczyli Rosjanie stworzyli w nim komendanturę, którą administrowali do lat 50tych. Następnie pałac użytkowany był przez PGR i w latach 60tych XXw przeprowadzono jego remont.
Do 1985r mieściły się w nim mieszkania pracowników i nie dbano specjalnie o budowlę. Po 1989r został opuszczony i jak wyczytałam ogołocony został z resztek dóbr do gołych murów przez okolicznych mieszkańców. Dziś to niszczejąca i zarastająca budowla, która mimo wszystko nadal robi wrażenie i tylko na archiwalnych zdjęciach można zobaczyć jej dawny urok.
Archiwalne zdjęcie udostępnione dzięki fotopolska.eu
