Nim na zegarze wybije północ, na niebie pojawi się księżyc w pełni, a między krużgankami zamku zacznie wiać wiatr, wówczas od strony dziedzińca dobiega ciche wycie psa. W poświacie pełni, na murze widać przesuwający się dość szybko cień. To po dziedzińcu zamkowym swoją wędrówkę odbywa ducha psa, który był ukochanym pupilem księcia Jerzego II Piasta. Wieść niesie, że ów pan na Oławie, Legnicy i Brzegu był wielkim miłośnikiem koni i psów. Prócz tego zasłynął jako człowiek wykształcony i cnotliwy.
Posiadał rzadkiej urody psa, którego wychowywał od szczeniaka, a który to darzył swego pana wielkim przywiązaniem. Wystarczyło, że książę wyjechał, a pies smutniał, nie chciał jeść i godzinami leżał bez ruchu. Pewnego razu Jerzy II wybrał się na polowanie i jakiś czas nie wracał. Stęskniony czworonożny przyjaciel przebywał wśród krużganków, gdy nagle usłyszał głos powracającego z polowania pana. W radości skoczył przez balustradę na dziedziniec i upadł tak nieszczęśliwie, że połamał sobie łapy uderzając o bazaltowe płyty i zmarł.
Książę długo rozpaczał i polecił wyrzeźbić pomnik pupila i ustawić przy wejściu do sypialni w miejscu, gdzie pies lubił przebywać. Mimo to książę i poddani nie potrafili przyzwyczaić się, że nie ma już psiaka, aż pewnego dnia jego duch zaczął ukazywać się nocami, a szczekanie słychać było w zamkowych komnatach. Do dziś można usłyszeć i zobaczyć wiernego pupila, gdyż nawiedza i nadal strzeże zamku.
Brzeg– miasto na trasie z Opola do Wrocławia, leży nad Odrą i od brzegu rzeki wzięło swą nazwę. W dokumentach z 1178r wymienione jest jako Berega, Brega oraz Brzeg i taką też nazwę otrzymało w 1946r.
W 1235r pierwszy raz wspomniano osadę targowo-rybacką zwaną Wisokibrzeg. Od drugiej dekady XIVw Brzeg był stolicą Księstwa Brzeskiego, po czym Legnicko-Brzeskiego oraz Wołowskiego. W 1741r znalazło się w granicach Prus, a po zakończeniu II wojny światowej włączono je do Polski.
Najwcześniejsze informacje dotyczące zamku w Brzegu pochodzą z początku XIIIw, kiedy w 1235r utworzono tam siedzibę namiestnika książęcego. Zatrzymywali się w nim podczas swoich podróży książęta wrocławscy. Pod koniec tegoż wieku wzniesiono kwadratową, ceglaną wieżę, która później nazwana została Wieżą Lwów, gdyż wieńczyły ją właśnie te stworzenia wykonane z kamienia. Najstarsza część warowni zachowana do dziś to dolna część wieży.
Kiedy w 1311r wyodrębniło się Księstwo Brzeskie zamek stał się siedzibą książąt brzeskich.
Pierwszej przebudowy dokonano w latach 1360- 1370 za sprawą Księcia Ludwika I Brzeskiego, a ówczesne fragmenty muru zachowały się do dziś. Wtedy też obok zamku wzniesiono gotycką kaplicę św. Jadwigi oraz budynek mieszkalny.
W połowie XVIw kolejny książę dokonał przebudowy na styl renesansowy biorąc za wzór Zamek Królewski na Wawelu.
Budowla zyskała kolejne dwa skrzydła. W latach 1554- 1560 wzniesiono reprezentacyjny budynek z bramą wjazdową składający się z trzech kondygnacji. Dolna posiada motywy antycznego łuku triumfalnego, ponad którym fundator umieścił dwa posągi w rzeczywistych wymiarach: swój i żony oraz herby rodowe trzymane przez dwóch giermków.
Ponadto nad oknami pierwszego piętra znajdują się dwa rzędy popiersi przodków: w górnym rzędzie umieszczono popiersia pierwszych 12 władców Państwa Polskiego, a w kolejnym rzędzie popiersia książąt śląskich.
Wszystko to miało na celu głoszenie chwały dynastii Piastów i władców Brandenburgii, o czym świadczyły trzy herby umieszczone na balustradzie, z których ostał się jedynie herb Rzeczypospolitej.
Dziedziniec zamku w Brzegu zdobią dwupiętrowe renesansowe krużganki.
Z opisów możemy dowiedzieć się, że wnętrze zamku było bogato wyposażone, ale niestety nie dotrwało do dziś. Wiadomo np, że Jerzy II zamówił we Flandrii arrasy, których łączna długość mierzyła 300 łokci czyli 170m. Gotycka kaplica została przekształcona w mauzoleum książąt śląskich. Pod koniec XVIw rezydencja została ufortyfikowana, a prace budowlane trwały do 1560r, zaś wykończeniowe do 1582r.
Gdy w 1675r zmarł ostatni potomek z linii Piastów Śląskich zamek zaczął podupadać.
Został opuszczony i uległ niewielkim zniszczeniom, gdy król pruski w 1741r dokonał ostrzału miasta. W kolejnych latach pełnił rolę karczmy, koszar i nawet magazynu do 1922r, kiedy z zamku został usunięty. Wtedy też wykonano niewielkie prace konserwacyjne i m.in. zabezpieczono Bramę Wjazdową.
W 1945r zamek został ponownie uszkodzony, ale odremontowany na tyle, by w 1952r otworzyć w nim muzeum.
Niestety, w wyniku działań II wojny światowej ponad 60% zgromadzonej kolekcji uległo zniszczeniu.
W 1988r rozpoczął się remont wnętrz „Śląskiego Wawelu” i w wyremontowanych salach umieszczono wystawy stałe oraz czasowe. Kolejnego dużego remontu dokonano w latach 1966- 1990, kiedy to budowlę odbudowano na wzór jaki posiadała w XVIw.
Odnowiona została Brama Wjazdowa, krużganki i kilka sal. Od 2004r w piwnicach zamkowych można zwiedzać stałą wystawę, która prezentuje m. in. Sarkofagi Piastów Legnicko- Brzeskich z XVI- XVIIw oraz kopie 20 średniowiecznych nagrobków Piastów Śląskich.
Zamek w Brzegu posiadał status zabytku klasy 0, czyli o najwyższej wartości artystycznej, historycznej i naukowej w skali światowej, co sprawiało, że mógł być uznany za pomnik historii. Klasyfikację tę uchylono w 1973r.
Dziś w zamku znajduje się Muzeum Piastów Śląskich, w którym zgromadzone są zabytki związane z historią miasta i Ziemi Brzeskiej oraz Piastów Śląskich.
Archiwalne zdjęcia dodano dzięki Fotopolska.eu
WIRTUALNA WYCIECZKA
http://opolskie.pl/brzeg_prezentacja/start_brzeg.html
Zamek w Brzegu z lotu ptaka:
http://www.polskazdrona.pl/zamek-piastow-slaskich-w-brzegu-57.html
Akwarelę namalował malarz artysta Andrzej Woźniak.
