browser icon
You are using an insecure version of your web browser. Please update your browser!
Using an outdated browser makes your computer unsafe. For a safer, faster, more enjoyable user experience, please update your browser today or try a newer browser.

zamek Sobień w Manastercu

 
a
 
Na wschód od Sanoka leży Manasterzec– wieś powstała w 1433r jako własność Kmitów i związana jest z ruinami zamku Sobień. Do 2006r zwała się Monasterzec, a nazwa pochodzi od istniejącego jeszcze w XVIIIw monastyru- klasztoru Bazyliantów.

a
 
 
Nieopodal wsi, na górze Sobień 450 m n.p.m., w dolinie Sanu stoi średniowieczny zamek o tej samej nazwie. Góra już w XIIIw była miejscem obronnym strzegącym wiodącego tamtędy szlaku handlowego z Węgier do Krakowa i na Ruś. Na owym wzniesieniu w 1340r na polecenie króla Kazimierza Wielkiego wzniesiono zamek składający się ze skrzydła mieszkalnego otoczonego murem obronnym, przed który wysunięta była wieża.DSC_0473DSC_0491
Jako Soban pojawił się w dokumentach w 1372r będąc nadal własnością królewską i w 1389r Władysław Jagiełło dał go rycerskiemu rodowi Kmitów.
 
 
Piotr Kmita władający warownią od 1415r gościł wspomnianego króla, który przybył tam z drugą żoną- Elżbietą Granowską. Kolejnym panem na zamku Sobień był Jan Kmita i za jego czasu powstała tam kaplica zamkowa.

4
 
Kmitowie rozbudowali warownię- w miejscu dotychczasowej wieży postawili nową, większą, która włączona została do murów obwodowych. Wówczas całe założenie składało się z zamku górnego zajmującego najwyższy punkt wzniesienia, oddzielonego od dziedzińca wieżą bramną; dwupiętrowego domu mieszkalnego oraz z podzamcza, gdzie stały stajnie oraz pomieszczenia rzemieślnicze. Wszystko okalał wał ziemny.

DSC_0484
 
 
 
 
 

Po śmierci Jana Kmity w 1436r warownię odziedziczyła jego siostra Małgorzata lecz w krótkim czasie jej dobra zajął bezprawnie Mikołaj Kmita będący kasztelanem przemyskim.

1CIEKAWOSTKA

Sytuacji tej nie zaakceptował mąż Małgorzaty- Jan Goły, pan Strzałkowa i Goliszewa, który od razu wystąpił do sądu grodzkiego. Spór trwał do 1441r i ostatecznie Małgorzata podpisała ze swym stryjem ugodę. Będąc już żoną Mościca z Wielkiego Koźmina odstąpiła Mikołajowi i jego synom zamek z przynależącymi do niego wsiami.

DSC_0477
 
 
 
 
Po Kmitach, od 1580r niszczejący zamek należał do Stadnickich i w rękach tej rodziny był on do 1713r. Po ślubie Teresy Stadnickiej z Józefem Ossolińskim warownię wniesiono w wianie do majątku Ossolińskich, którzy byli w posiadaniu zamku do 1803r. Ostatnimi właścicielami do 1939r byli Krasiccy.

DSC_0480Mówi się, że warownia została zniszczona w 1474r podczas najazdu Węgrów, ale okazuje się, że ci dotarli tylko do Krosna. Wiadomo, że okolice najeżdżali z końcem XVw Wołosi, a w niedługim czasie ponownie Węgrzy. Poza tym wówczas nastała moda na nowe rezydencje, a zamku Sobień nie można było powiększyć ze względu na ograniczoną ilość miejsca na wzgórzu. DSC_0478Bardziej opłacało się wybudować nową budowlę niż inwestować w niszczejący, niefunkcjonalny zamek. Tak więc na początku XVIw Kmitowie przenieśli się do nowo wybudowanej rezydencji w Lesku.

2
 
Niezamieszkany zamek z czasem popadał w coraz większą ruinę, stając się schronieniem nie tylko dla bieszczadzkim rozbójników, ale również dla konfederatów barskich w 1770r. Warownia ucierpiała najbardziej w wyniku wstrząsów spowodowanych wystrzałami z armat, które tam właśnie wypróbowywali Austriacy. Resztki budowli zostały zniszczone podczas I wojny światowej, z kolei podczas kolejnej u podnóża warowni Rosjanie postawili bunkier. Po II wojnie światowej ruiny zaczęły zarastać. W 1970r górę Sobień uznano za rezerwat przyrody, a w 1997r ruiny przystosowano dla turystów: powstały schodki i taras widokowy.

DSC_0490
 
 
 
Do dziś z zamku Sobień pozostało niewiele: w wieży bramnej średniowieczna kamieniarka okien oraz resztki mieszkalnego domu. Jak już się wejdzie do ruin można z tarasu widokowego podziwiać piękny widok na dolinę Sanu.

DSC_0487
 
Podobno, w księżycowe noce ruiny zamku Sobień nawiedza duch drugiej żony kasztelana Kmity- Margerity będącej córką rycerza z Węgier. Dziewczyna była sporo młodsza od wdowca, a do ślubu została najprawdopodobniej zmuszona. Smutna kobieta często przesiadywała w komnacie spoglądając przez okno. Pewnego razu zauważył ją węgierski rycerz, z którym zaczęła korespondować, w czym pomagali kupcy. Dzięki nim podczas nieobecności Kmity doszło również do ich spotkania. Ten dowiedziawszy się o schadzce kazał zamurować niewierną żonę w lochu pod wieżą.
DSC_0475
Rycerz postanowił odbić Margeritę i przy pomocy bieszczadzkich rozbójników zaatakował zamek. Zdradzony mąż wolał wysadzić loch, w którym więził żonę, niż dopuścić do jej uwolnienia przez rycerza, co też uczynił. Odtąd Margerita snuje się po ruinach, a o rycerzu nikt więcej nie słyszał.

Galeria


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

+ 80 = 81