Jakieś 15km na zachód od Krakowa leżą Piekary– wieś mająca po drugiej stronie Wisły za sąsiada Tyniec. Powstanie osady datuje się na przełom XI i XIIw kiedy najprawdopodobniej była częścią Tyńca. Jako Pekare pojawiła się w dokumentach z 1286r, a nadanie praw miejskich miało miejsce w 1456r.
Nazwa Piekary pochodzi albo od zajęcia mieszkańców jakim było wypiekanie chleba, albo też od znajdujących się w pobliżu pieczar.
Niewątpliwie najciekawszym miejscem w Piekarach jest willa- niegdyś najpiękniejsza neogotycka willa w Polsce- zwana jest potocznie zameczkiem albo pałacykiem.
CIEKAWOSTKA
W Piekarach znajdują się skały jurajskie zwane Okrążek, Galoska i Skała. W wyniku prowadzonych tam badań archeologicznych odnaleziono pozostałości przedmiotów do krojenia używanych przez neandertalskich łowców. Datuje się je na prawie 120 000 lat p.n.e.
Istnieje również pogląd, że Piekary powstały w 1246r dzięki Konradowi Mazowieckiemu, który założył tam na skale grodzisko otoczone rowami oraz płotami. Najprawdopodobniej w drugiej połowie XIIIw postawiono drewnianą wieżę, która w krótkim czasie spłonęła. Odkrycia archeologiczne ujawniły istnienie pozostałości muru w kształcie koła, gdzie najprawdopodobniej miała stanąć nowa wieża, której budowa nie doszła do skutku, bo gród opuszczono na przełomie XIII i XIVw. Na wzgórzu widoczne są zarysy dawnego grodziska.
Niewiele wiadomo o późniejszej historii miejscowości, ale podczas Konfederacji Barskiej to właśnie z Piekar rosyjskie wojska próbowały zdobyć twierdzę w Tyńcu. Po klęsce konfederatów, w wyniku pierwszego rozbioru Polski w 1772r, wzdłuż Wisły poprowadzono granicę: Tyniec znalazł się pod zaborem austriackim, a Piekary pozostały w Rzeczypospolitej i dopiero po trzecim rozbiorze z 1795r trafiły pod zabór austriacki.
Na przełomie wieków XVIII i XIX właścicielem dóbr był Stanisław Żeleński- z pochodzenia Żyd, który wyrzekł się mozaizmu, został ochrzczony i w Wiedniu zdobył tytuł szlachecki. W Piekarach posiadał dwór i cały majątek przekazał córce, a po niej odziedziczył syn- Alfred Milieski.
CIEKAWOSTKA
Alfred Milieski urodzony w 1835r był absolwentem Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego z tytułem doktora, politykiem oraz posłem Sejmu Galicyjskiego. Pełnił również funkcję prezesa Rady Powiatowej zajmując się sprawami gospodarczymi oraz rozbudową dróg. Zarządzając majątkiem stosował ścisłą rachunkowość, co z czasem zaczęło przynosić zyski. Interesowało go życie publiczne: założył Powiatową Kasę Oszczędności, ufundował stypendium dla studentów literatury i historii Polski oraz wspierał budowę kościoła w Liszkach. Dzięki niemu Piekary miały szkołę. Prócz majątku w Piekarach, gdzie zmodernizował gorzelnię i browar, dbał również o dobra w Rychwałdzie doprowadzając do rozkwitu gospodarstwo leśne.
Pod koniec życia chorował i zmarł 14 czerwca 1908r.
Przepiękna neogotycka willa stanęła na niewielkim wzniesieniu w otoczeniu parku w miejscu, w którym wcześniej stał dwór, a którego fragmenty znajdują się w jednej ze ścian. Budowa trwała od 1857 do 1865r, a pracami kierował architekt Filip Pokutyński kształcący się w Krakowie, Berlinie oraz Wiedniu. Pałacyk pokryto białym tynkiem, posiada liczne wieżyczki stanowiące element architektoniczny oraz widokową, ośmioboczną wieżę.
Kiedyś można było do niej wejść z każdego piętra i była miejscem, gdzie przechowywano najcenniejsze rzeczy.
Po zakończeniu II wojny światowej pałac razem z dobrami rodziny Braunów przejął Skarb Państwa przekazując wszystko w 1993r gminie. Podobno pałacem wcześniej interesowali się spadkobiercy rodziny Braun, ale mimo to gmina sprzedała go osobie prywatnej.
Efekt jest taki, że w sądzie unieważniono umowę sprzedaży, pałac niszczeje i mimo, że z zewnątrz nie jest aż tak tragicznie, to wnętrza popadają w ruinę. Należy mieć tylko nadzieję, że tak piękna budowla nie obróci się w ruinę.
Archiwalne zdjęcie dodano dzięki Fotopolska.eu
