pałac w Łubiu

Między Toszkiem a Tarnowskimi Górami leży wieś Łubie, której historia sięga średniowiecza. Najwcześniejsza wzmianka pochodzi z dokumentów z XIIIw.

Od XV do połowy XVIIIw właścicielami dóbr był polsko- śląski ród Blachów. Kolejni byli Ziemięccy, a po nich w XIXw pochodzący ze Szkocji Baildonowie. To właśnie ich pałac znajduje się w Łubiu. Syn pierwszego przybyłego wówczas do Łubia Johna Baildona- Artur wybudował we wsi, w latach 60tych XIXw rezydencję.

CIEKAWOSTKA

Pochodzący z rodziny o tradycjach hutniczych John Baildon uważany jest za ojca współczesnego hutnictwa. Urodzony 11 grudnia 1772r Szkot był inżynierem i przemysłowcem. Mając 17 lat poznał Fryderyka von Redena- późniejszego pruskiego ministra odpowiedzialnego za uprzemysłowienie Górnego Śląska. On właśnie wiosną 1793r zaprosił młodego Baildona do Tarnowskich Gór. W wieku 21 lat otrzymał stanowisko doradcy technicznego budowanej Królewskiej Odlewni Żeliwa w Gliwicach. Miał za zadanie zaprojektować i nadzorować budowę wielkiego pieca hutniczego opalanego koksem- powstał pierwszy taki piec w Europie a pierwszą surówkę otrzymano 10.11.1796r. W wyniku prac Baildona, Redena i Weddinga opracowany został projekt techniczny i kosztorys uruchomionej w 1802r w Chorzowie najnowocześniejszej wówczas huty- Królewskiej Huty. John razem z Redenem zaprojektował ponadto Kanał Kłodnicki i przyczynił się do powstania żelaznego mostu w Łazanach koło Strzegomia. W 1823r dzięki zawiązaniu przez niego spółki akcyjnej powstała Huta Baildon i kopalnia Waterloo. W Bełku był właścicielem nieistniejących już kopalń węgla kamiennego Helena i Pax. W 1804r John Baildon ożenił się z córką włoskiego kupca Heleną Galli i zamieszkali w kamienicy na rynku w Gliwicach, doczekali się siedmiorga dzieci. John mieszkał głównie w Gliwicach i Bełku, a później stał się właścicielem Pogrzebienia. Zmarł w 1846 w Gliwicach mając 74 lata.

Po śmierci Johna majątek przypadł w spadku jego synowi Arturowi, który powiększył go z czasem o Łubie, Zbrosławice i Ptakowice. W Łubiu ok. 1860r wybudował rodzinną rezydencję. Przeżył swojego jedynego syna Aleksandra, który odszedł w 1887r mając 28 lat.

Artur umierając w 1909r nie pozostawił spadkobiercy i majątek, a tym samym pałac w Łubiu, odziedziczył syn najstarszej córki Johna Alicji- Erwin von Bergwelt. Alicja Helena Baildon poślubiła kapitana Alfreda Bergwelta. Ich syn w 1910r otrzymał tytuł szlachecki i od tej pory połączone zostały dwa nazwiska oraz herby rodziców.

W latach 1910-1911 przeprowadzono rozbudowę rezydencji, której nadano wygląd jaki dziś możemy oglądać.

Budowla w eklektycznym stylu powstała dzięki projektowi Ernesta von Haigera.

Pałac był w posiadaniu rodziny Bergwelt- Baildon do 1945r. Po II wojnie światowej majątek został znacjonalizowany i ulegał niszczeniu. W latach 90tych XXw został odremontowany i dziś mieści się tam Dom Pomocy Społecznej.

Pałac w Łubiu to budowla trzykondygnacyjna zbudowana na planie litery L. W centralnym miejscu budowli znajduje się belweder- cylindryczna wieżyczka widokowa.
Główne wejście do pałacu zdobi portyk wsparty na czterech kolumnach, nad którymi widnieje kartusz z herbem rodu Baildon. Całość pokryta jest mansardowym dachem. Wewnątrz znajdują się rzadkie pozostałości dawnego wyposażenia w postaci kominków oraz stropy ze sztukaterią.

Przy pałacu znajdują się zabudowania dworskie wśród nich spichlerz oraz park, a w nim kaplica św. Magdaleny.

Szkoda, że by móc obejrzeć pałac z bliska trzeba specjalnego pozwolenia dyrekcji, bo zwyczajnie brama jest zamknięta. To jak wyglądał kiedyś i jak był wyposażony można zobaczyć dzięki zdjęciom jakie przywiózł w 2001r potomek rodu hrabia Aleksander Bergwelt Baildon po raz pierwszy od ukończenia wojny odwiedzający wówczas rodzinną rezydencję. Zdjęcia można znaleźć w sieci.