pałac w Turawie

Na północ, 15km od Opola w kierunku na Kluczbork, nad Jeziorem Turawskim leży wieś Turawa. Jej nazwa pochodzi od słowa „tur” i najprawdopodobniej związana jest z występowaniem w tamtejszym rejonie w dawnych czasach tura. Została nadana folwarkowi w 1562r przez Georga von Koenigsfelda, który stał się jego siedzibą. Nie wiadomo jak wczesne są początki wsi, bo pierwsze wzmianki w dokumentach datowane są dopiero na XVIw kiedy okoliczne dobra należały do Kotorza Wielkiego, następnie jego córki, później wnuczki do lat 30tych XVIIw.

Podobno w otaczających dzisiejszą Turawę lasach często polowali opolscy książęta, którzy najprawdopodobniej byli fundatorami budowy zameczku myśliwskiego. Nie wiadomo nic na temat jego wyglądu, jak długo stał, podobnie jak i tego, czy to prawda czy tylko legenda. Ja jednak trafiłam do Turawy by zobaczyć i uwiecznić tamtejszy pałac.

Pałac w Turawie został wzniesiony w połowie XVIIIw dla pana tamtejszych dóbr Martina Scholza von Loewenckorna, który w 1712r kupił Turawę od Franciszka Karola Blankowskyego- kolejnego po rodzie Kotorz właściciela tamtejszych ziem. Ten bogaty, górnośląski szlachcic zbudował rezydencję, którą było obecne dziś południowe skrzydło pałacu. Nad pracami czuwał opolski architekt Adam Tentschert. Kolejny z rodu- Anton , syn Marina kontynuował rozbudowę rezydencji o następne skrzydła. Jemu zawdzięcza się powstanie w 1751r kaplicy w wieży oraz ufundowanie dzwonu Pałac kolejny raz był rozbudowany w 1761r i wówczas wzniesione zostało północne skrzydło oraz brama wjazdowa.

CIEKAWOSTKA

Anton von Loewenckorn z wykształcenia był prawnikiem ożenił się z Anną Barbarą von Garnier, która była Francuzką. Dożył zaledwie 44lat, przeżywszy wszystkie swoje dzieci, których miał sześcioro. Jego żona Anna wyszła ponownie za mąż w 1760r za pana z Żyrowej- hrabiego Granza von Gaschin. Przeżyła obu mężów i w sumie trzynaścioro dzieci. Zmarła w 1804r mając 78 lat.

Anna przed śmiercią cały majątek zapisała bratu Andrzejowi von Garnier, ale zarządzał nim jej bratanek Franz Xawery von Garnier. Wiadomo, że tytuł hrabiowski rodzina otrzymała w 1841 i odtąd tytułowano się von Garnier- Turawa.

W połowie XIXw kolejny właściciel rezydencji- hrabia von Garnier- Turawa dokonał jej modyfikacji. Dbano również o wieś, która posiadała szkolę, młyn, dwa piece hutnicze, staw rybny i bogate w zwierzynę lasy. Ostatnim właścicielem turawskich dóbr był hrabia Hubertus won Garnier- Turawa, który przez wiele lat był deputowanym do parlamentu pruskiego. Jemu zawdzięcza się dobudowanie drugiego skrzydła pałacu.

CIEKAWOSTKA

Jezioro Turawskie powstało w latach 30tych XXw w dobrach hrabiego Hubertusa. Był to sztuczny zbiornik, który miał chronić Opole przed powodzią, ale miał też zadanie rekreacyjno- wypoczynkowe. Podobno, by uzyskać zgodę na jego powstanie hrabia spotkał się w tej sprawie z Adolfem Hitlerem. Budowa ostatecznie została ukończona w 1938r i efektem ubocznym powstania jeziora było zlikwidowanie kilku wsi. Ten zbiornik retencyjny ma powierzchnię 24 km2, zaporę wysoką na 13m i taką też głębokość.

Barokowy pałac w Turawie z neorokokową dekoracją to budynek piętrowy wzniesiony na planie nieregularnego prostokąta. Zachowały się podobno w dość dobrym stanie wnętrza: sala balowa posiada złocenia, podobnie jak złocone są dekoracje ścian, sala kredensowa posiada stiuki, znajdują się tam rzeźbione, dębowe drzwi, marmurowe kominki, ozdobne piece kaflowe oraz barokowe szafy, które kiedyś mieściły zbiór książek. W niezmienionym stanie do dziś pozostała tylko sala balowa, bo reszta została przebudowana w czasie, kiedy w rezydencji mieścił się Dom Dziecka.

CIEKAWOSTKA

Niedaleko pałacu, jakieś 500m w kierunku wsi Kotorz znajduje się Łysa Góra, gdzie stała rodzinna kaplica i według legendy prowadziło do niej z pałacu podziemne przejście. W piwnicach kaplicy znajdowały się trumny, a ona sama służyła jako kościółek. Stała w lesie otoczona cmentarzykiem i w 1956r wysadzono ją w powietrze.

Rodzina von Garnier przekazała pałac w 1937r na sierociniec. W czasie II wojny rezydencja została rozgrabiona, a po wojnie majątek przejął Skarb Państwa Polskiego. W 1949r stworzono tam Dom Dziecka i w latach 1964-65 wnętrza zostały przebudowane i dostosowane dla potrzeb dzieci. Przez krótki czas znajdował się tam również Urząd Gminy Turawa.

Dziś, piękny pałac stoi opuszczony, choć dotarłam do informacji, że w 2012r kupiła go warszawska spółka. Widać, że dach jest stosunkowo niedawno położony, ale poza tym sam pałac sprawia wrażenie jakby nikt przy nim nic nie robił mimo, że dawne zabudowania przypałacowe zostały odnowione. Do wnętrz nie mogłam zajrzeć, bo pałac jest niedostępny dla zwiedzających, ale można go obejść. Sama budowla, mimo, że zaniedbana, jest niebywale piękna z przykuwającymi uwagę zdobieniami i polecam zatrzymać się, by obejrzeć.

Naprzeciw pałacu znajduje się młyn, który został wyremontowany i powstała w nim restauracja. Niestety jej otwarcie nastąpić miało w kilka dni po moim tam pobycie. Widać będę miała okazję, by ponownie zawitać do Turawy, by zobaczyć wnętrza starego młyna i kto wie…może zza okna będę mogła podziwiać piękny pałac.

Galeria