pałac w Pławniowicach

 
Pławniowice to niewielka miejscowość na Śląsku niedaleko Toszka z pięknym pałacem- taką architektoniczną perełkę z niewielkim, ale uroczym parkiem. Ze źródeł historycznych wiadomo, że pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1317r, a kolejna z 1364r kiedy właścicielem tych terenów był Marcus de Plawniowitz. Przypuszcza się, że od tego nazwiska wieś wzięła swą nazwę.

Ciekawostką jest, że znaleziono rachunki dworu króla Władysława Jagiełły i jest tam wspomniana warownia w Pławniowicach pochodząca z 1393r, w której mieszkali polscy rycerze dowodzeni przez Piotra Szafrańca. W połowie XXw odkryto niedaleko obecnego pałacu mury warowni, które są pozostałością wspomnianej budowli.

Pałac w Pławniowicach zwany jest Pałacem Bellestremów– rodziny pochodzącej z Włoch i był jej rodzinną rezydencją. Zbudowano go w latach 1882- 1885, w miejscu istniejącego wcześniej pałacu, który powstał w 1737r za sprawą Zygmunta Mikołaja von Goerz. Nowa budowla w stylu neomanieryzmu niderlandzkiego posiada wiele neogotyckich dodatków.

 
Obecny wygląd rezydencja zawdzięcza mistrzowi budowlanemu Konstantemu Heidenreichowi z Kopic, który wykonał jej projekt, a budowę zlecił hrabia Franciszek II Ballestrem.

W skład zespołu pałacowo- parkowego wchodzą: kaplica, zabudowania folwarczne, oficyna ze stajnią i wozownią.

W miejscu starego ogrodu powstał w 1885r park, w którym prócz starych i rzadkich drzew posadzono magnolie.
Poza tym znajduje się tam niewielki staw.

Fasada środkowa pałacu, przed którą stoi fontanna i umieszczony na wysokości piętra herb rodziny Ballestremów z 1620r, stanowiła reprezentacyjną część nowej rezydencji. W południowo- zachodnim skrzydle mieści się kaplica, która była konsekrowana 15 października 1885r i służyła wiernym jako kościół parafialny.

Z opisów wnętrz wynika, że były one bogato urządzone w cenne meble oraz unikatową kolekcję broni jak też trofea myśliwskie, kosztowne portrety i płótna mistrzów. Poza tym hrabia Franciszek był w posiadaniu bogatego księgozbioru. Biblioteka nie uniknęła zniszczeń wojennych, a znaczna jej część przepadła.

Na początku 1945r ówczesny właściciel pałacu- hrabia Mikołaj Bellestrem musiał opuścić Pławniowice przed zbliżającą się Armia Czerwoną.

Podczas wojny rezydencja nie została zniszczona, ale odchodzące wojska radzieckie pozostawiły zniszczone wnętrza i meble. Ponadto zaginęło wiele cennych rzeczy takich jak: porcelana, srebra i naczynia.

Po wojnie poniemiecki majątek Bellestremów przejęło państwo polskie, a pałac w Pławniowicach oddano władzom kościelnym. Część obiektu z kaplicą przydzielono parafii, a w pozostałej utworzono klasztor dla przesiedlonych ze Lwowa Sióstr Benedyktynek, które przebywały tam do 1976r. W pałacu mieściły się również biura administracji PGR-u.
W 1978r powstał tam Diecezjalny Dom Rekolekcyjny.

Nieopodal pałacu znajduje się piętrowy budynek- tzw. Dom Kawalera, który często, ówczesnym zwyczajem, budowany był właśnie przy pałacu jako miejsce dla gości. Do 1902r mieszkał tam starszy syn hrabiego, a dopiero po tym czasie służył gościom. Po wojnie mieściła się tam poczta, a obecnie znajdują się mieszkania.

Przy pałacu znajduje się budynek zbudowany podobnie jak pałac z litej czerwonej cegły i w stylu eklektycznym z neogotyckimi dodatkami.
 

W bocznej części elewacji widnieje napis: „Franz II. Graf von Ballestrem.1881.”
W dolnej części budynku znajdowały się mieszkania dla służby oraz powozownia i garaż dla samochodu osobowego hrabiego Franciszka, którym był Mercedes- Benz.

Pałac w Pławniowicach zmieniał często mieszkańców oraz swoje przeznaczenie i pozbawiony opieki konserwatorskiej uległ przez lata zaniedbaniu i dewastacji.

Od kiedy w 1989r jego gospodarzem został dyrektor Ośrodka Edukacyjno- Formacyjnego Diecezji Gliwickiej, wówczas zaczęto o ten obiekt dbać jak należy. Działania zmierzały do przywrócenia pałacowi jego dawnej świetności i w 1993r rozpoczęły się prace konserwatorskie oraz remontowe. „Dzięki jego staraniom, pokaźną kwotę na remont przyznało Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Niemiec, uznając pałac za „ważny dla europejskiej kultury”.”

Postawiony cel został osiągnięty i w 2007r Zespół pałacowo- parkowy w Pławniowicach otrzymał nagrodę w konkursie Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany”. Warto zobaczyć to piękne miejsce, a choć park nie jest duży, to nadaje się idealnie do odpoczynku.

 
 
 
Warto przy okazji zobaczyć znajdujący się naprzeciw pałacu zabytkowy, trzykondygnacyjny spichlerz z 1888r.

 
 

WIRTUALNA WYCIECZKA :

http://www.palac.plawniowice.pl/wirtualne_zwiedzanie/
 
 

 
 

Archiwalne zdjęcia dodano dzięki Fotopolska.eu
 

Pałac w Pławniowicach z lotu ptaka
http://www.polskazdrona.pl/palac-w-plawniowicach-191.html

Galeria