Bydlin to wieś położona między Wolbromiem a Ogrodzieńcem i znajduje się tam kolejna warownia Szlaku Orlich Gniazd. Wieś jest wiekowa, a pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1120r.
Zamek Bydlin określany jest również w niektórych źródłach jako fortalicjum Załęże -niewielka budowla o cechach obronnych coś pomiędzy wieżą mieszkalną a dworem obronnym. Do dziś po pierwotnej budowli pozostały niewielkie ruiny ukryte na brzegu lasu. Z trzech stron zamek otaczały bagna, a jedyne łagodne wejście przecinała fosa. Posiadał niewielki dziedziniec przylegający do wieży, a całość otaczał mur.
Pierwsze zapisy o zamku sięgają XIVw, kiedy na wysokim wzgórzu wzniesiona została wieża obronna i taką funkcję pełnił przez prawie dwa wieki. Budowniczym warowni był najprawdopodobniej Niemcza herbu Strzała lub jego ojciec Pełka. Z końcem XVw Bydlin stał się własnością rodu Szczepanowskich, następnie Brzezickich. Po nich dziedzicami zostali Bonerowie, którzy na początku XVIw przebudowali ją na kościółek. W drugiej połowie XVIw właścicielem budowli został Jan Firlej, który w czasie reformacji zamienił kościół na zbór ariańskie, a w 1594r jego syn sprawił, że kościół ponownie stał się katolicki pod wezwaniem Świętego Krzyża i tak też zaczęto nazywać zamkowe wzgórze.
W czasie Potopu Szwedzkiego Szwedzi zburzyli kościół, ale kilkadziesiąt lat później z inicjatywy Męcińskich został on odbudowany, jednakże napady rabunkowe i pożary sprawiły, że budowla została opuszczona i w XIXw była już ruiną. W owym czasie na stokach góry zamkowej znajdowała się kopalnia galeny.
CIEKAWOSTKA
17 listopada 1914r legioniści pod dowództwem komendanta Trojanowskiego zajęli wzgórze zamkowe skąd ruszyli na stacjonujące w Załężu wojska rosyjskie, rozpoczynając bitwę pod Krzywopłotami. Polegli w bitwie legioniści spoczywają w zbiorowej mogile pod siedmiometrowym kamiennym krzyżem na leżącym niedaleko warowni cmentarzu. Idąc do zamku można niedaleko wzgórza zobaczyć pozostałości linii polskich okopów.
Trwające w 1989r prace archeologiczne sprawiły, że odkryto fundamenty wieży bramnej i krypty grobowej z wykutymi w skale dwoma grobami. W pobliżu murów znaleziono średniowieczne monety, fragmenty naczyń i kafli.
Zamek w Bydlinie z lotu ptaka:
http://www.polskazdrona.pl/ruiny-zamku-w-bydlinie-114.html
Do dzisiejszych czasów zachowały się fragmenty murów kamienicy zamkowej, ukryte pod ziemią fundamenty murów obwodowych i rowy po fosie. W 2012r odbudowano zawalony trzy lata wcześniej mur budynku i wyremontowano schody prowadzące do budowli.
