zamek w Głogówku

Zamek w Głogówku był rezydencją książęcą i rycerską oraz wieloletnią siedzibą rodu Oppersdorff’ów. Podobno książę Władysław Opolski był inicjatorem powstania warowni, która należała do książąt opolskich aż do 1532r. Na krótki czas władanie miastem i zamkiem przejęli Zedlitz’owie, z którego rodu Christina poślubiła w 1561r Hansa Oppersdorff’a i ród ten był w posiadaniu dóbr do 1945r.

Głogówek leży między Kędzierzynem-Koźle a Prudnikiem. Jego dzieje sięgają średniowiecza, a w 1275r otrzymał prawa miejskie. Swą nazwę miasto wzięło podobno od nazwy głogu- krzewu porastającego tamte tereny. Istniał jako: Klein Glogau, Ober Glogau, Górny Głogów, a obecną nazwę nadano mu 7 maja 1946r.

Początkowo należał do Piastów śląskich, potem znalazł się w granicach Prus, a po II wojnie światowej stał się ponownie miastem polskim.

Warownia stoi na skarpie wznoszącej się przy dolinie rzeki Osobłogi, była wielokrotnie przebudowywana. W 1561r rozebrany został gotycki zamek z wieżą mieszkalną i w przeciągu 10 lat wzniesiono trzyskrzydłowy gmach razem z kaplicą. Była to główna część zamku górnego. W latach 1584- 1606 dodane zostały narożne wieże. Kolejnym etapem było wyburzenie przedzamcza w 1606r i w tym miejscu zbudowano zamek dolny z reprezentacyjną bramą i zabudowaniami gospodarczymi.

Podczas wojny trzydziestoletniej warownia była okupowana przez wojska szwedzkie, ale mimo tego nadal prowadzono prace budowlane. Założona została nawet biblioteka, która w późniejszym czasie uważana była za jedną z największych na Górnym Śląsku. Końcowym etapem rozbudowy obiektu było wzniesienie barokowej kaplicy.

W czasie potopu szwedzkiego zamek w Głogówku stał się chwilową siedzibą króla Jana Kazimierza i faktyczną stolicą Polski. Od października do grudnia 1655r schronił się tam nie tylko król i królowa Maria Ludwika, ale również liczący 1800 osób dwór królewski. Dzięki tej sytuacji zamek zapisał się na kartach „Trylogii”.
To właśnie tam król przygotowywał się do walki z wojskami szwedzkimi, tam przyjmował Andrzeja Kmicica- bohatera książki. Wśród dworzan był wówczas poeta barokowy Jan Andrzej Morsztyn. Królowa przebywała na zamku do 28 czerwca 1656r- pól roku dłużej niż jej mąż. Jan Kazimierz odwiedził to miejsce jeszcze raz, gdy w 1669r zatrzymał się w Głogówku podczas podróży do Francji po swojej abdykacji z tronu polskiego.

Zamek nadal był odnawiany i modernizowany: w połowie XVIIIw wykonano wystrój kaplicy oraz portali. W 1800r wybuchł pożar, który był kresem jego świetności i przez prawie pól wieku był częściową ruiną. Obudowano go jednak, a część wzniesiono w stylu angielskiego neogotyku.

W 1806r na zamku w Głogówku gościł Ludwig van Beethoven, który w tym mieście znalazł schronienie uciekając przed wojskiem Napoleona.

Odwdzięczył się za okazaną gościnę i zadedykował ówczesnemu właścicielowi zamku swoją IV symfonię B-dur opus 60. Ocalały klawesyn, na którym kompozytor grywał, można zobaczyć w Muzeum Wnętrz Zamkowych w Pszczynie.

Ostatni właściciel głogowskiego zamku- Wilhelm Karol Jan- uciekł w 1945r przed Armią Czerwoną do Niemiec.

Po wojnie zamek przejęło państwo polskie i stał się własnością gminy, ale do lat 50tych nie był objęty opieką konserwatorską. Mieściło się w nim schronisko młodzieżowe, muzeum regionalne, galeria malarstwa Jana Cybisa i dom kultury. Wykonywano w tym czasie tylko drobne prace remontowe, a obiekt wymagał gruntownej konserwacji.

W 2005r kupił go prywatny inwestor, który planował stworzyć tam centrum hotelowo- konferencyjne.

Niestety…zaniechał wszelkich prac konserwacyjno- adaptacyjnych i miasto nosi się z zamiarem odkupienia niszczejącego zabytku. W 2012r sąd zadecydował o zwrocie zamku gminie, która oficjalnie przejęła w lipcu 2013r. W planie jest stworzenie w zamku części muzealnej, gastronomicznej, hotelowej i handlowej.

Zamek to połączone ze sobą dwie części: zamek górny i dolny. Obie posiadają po trzy skrzydła zabudowań na planie litery „U” z otwartym dziedzińcem. Posiada cechy architektury obronnej i rezydencyjnej. O obronnym charakterze zamku świadczy połączenie go z obwarowaniami miejskimi, wysunięte zewnętrzne wieże oraz monumentalne przypory. Cechami rezydencjonalnymi jest układ przestrzenny i ukształtowanie elewacji częściowo zdobione dekoracjami architektonicznymi i rzeźbiarskimi.

Zamek dolny: zabudowania mieszkalne, skrzydło mieszczące bramę główną, kaplicę i bibliotekę, którą umieszczono w czworobocznej baszcie. Poza kaplicą zabudowania posiadają dwie kondygnacje.

Zamek górny posiada trzy kondygnacje wzniesione na dwóch kondygnacjach piwnic z widocznymi od zewnątrz oknami. Wejścia do poszczególnych skrzydeł mieszczą się od strony dziedzińca i są zdobione barokowymi portalami z 1671r.

W narożnikach uwagę przykuwają dwie pięciokondygnacyjne wieże nakryte ozdobnymi hełmami z latarniami.
Część wnętrz zachowała sklepienia kolebkowe.