Niedaleko Lubania leży wieś Zaręba założona na przełomie wieków XIII i XIV przez niemieckich kolonistów. Ówczesna nazwa Lichtenau pochodzi od słowa polana (Lichtung), na której to po wyrąbaniu lasu założono osadę. Pierwszym jej właścicielem był przybyły z Turyngii rycerski ród von Salza.
W XVIw wieś podzielono na dwie części i takim sposobem wydzielono majątek w Zarębie Gónej (Ober Lichtenau) oraz Dolnej (Nieder Lichtenau). Każda z tych części posiadała istniejące do dziś pałacyki.
Dobra w Zarębie Górnej trafiły najpierw do rodziny von Eberhadtom, a następnie do von Döbschütz’ów. Między 1651 a 1696r majątek należał do Henryka Zygmunta von Döbschitz’a, który zasłynął jako podróżnik oraz fundator przebudowy kościoła w latach 1684-1685.
Gdy zmarł wieś stała się własnością rodziny von Kunkel, po której trafiła do von Löben’ów.
Później dość często zmieniali się właściciele i nim w 1859r Zaręba Górna trafiła do Juliusa Bierbauma należała do rycerskich rodów: Röder, von Falkenstein oraz von Üchtritz.
Nowy właściciel odbudował niszczejący pałac. Gdy zmarł majątek odziedziczyła jego córka Luiza, która wychodząc za barona Bruno von Steinäckera wniosła Zarębę Górną w wianie. W tamtym czasie zaczęto w Zarębie wydobywać węgiel brunatny. Od końca XIXw dobra ponownie zaczęły przechodzić z rąk do rąk, a wśród właścicieli odnotowano: Ruprechta von Reichenau’a (1880-1888), barona von Ronenburg’a, pochodzącego z Drezna Andrea Buse Joba Böker’a oraz rotmistrza Jana Schwerin’a w latach 1902-1906. Ostatnim wspomnianym właścicielem majątku w okresie międzywojennym był Vogl Falkenstein.
Pałac w Zarębie Górnej powstał najprawdopodobniej na przełomie XVI i XVIIw kiedy dobra mieli w posiadaniu Eberhard’owie i Döbschutz’owie. Zniszczył go pożar z 1673r i na jego miejscu w połowie XIXw ówczesny właściciel postawił nową budowlę.
Przy pałacu założono spory park ozdobiony licznymi rzeźbami wykonanymi przez pochodzącego z Drezna Baltazara Permosera.
Powstały kompleks parkowy posiadał trzy stawy, lipowo-dębowy zagajnik oraz fontannę.
Budowla w stylu neogotyku angielskiego będąca niegdyś perełką wśród śląskich rezydencji służy obecnie jako budynek mieszkalny i co najważniejsze przetrwała do dziś, podobnie jak zabudowania gospodarcze z końca XVIIIw.
Archiwalne zdjęcia dodano dzięki Fotopolska.eu.
