Między Tarnowskimi Górami a Toszkiem leży Wielowieś z pięknie odnowionym pałacem. Wieś ta istniała już w połowie XIIIw i była pod zwierzchnictwem: króla Czech w XIVw, Habsburgów XVIw I Prus XVIIIw, by po II wojnie światowej znaleźć się w granicach Polski. Nazwę wsi Wielawieś wymienił w książce śląski pisarz Józef Lompa.
Fundatorem dworu w Wielowsi był hrabia Franciszek Karol de Verdugo w 1748r- z pochodzenia Hiszpan. Wielokrotnie zmieniali się właściciele tamtejszego majątku.
Na początku XIXw należał do rodziny von Garnier, od 1820r do Josefa von Jarotzkyego, w 1845r do hrabiego du Pont, który sprzedał dobra hrabiemu Kuschel.
18 stycznia 1877r Wielowieś kupił baron Emil von Durant de Senega, a gdy zmarł odziedziczył ją najstarszy syn hrabia Hans Hubert. Był on ostatnim właścicielem pałacu nim zakończyła się II wojna światowa.
Kolejni właściciele przebudowywali swoją rezydencję w latach 1850, 1911-1912 oraz 1923- 1927, a obecny wygląd pałac w Wielowsi zawdzięcza rodzinie von Durant Senegas. Barokowa budowla powstała na planie litery L i składa się z kilku budynków połączonych łącznikiem. Piętrowy budynek nakryty jest wielospadowym dachem. W efekcie dwór połączony został z pałacem budynkiem bramnym, posiadający fasadę z ryzalitem. Wejście zdobią kolumny oraz kartusz herbowy.
CIEKAWOSTKA
Przy pałacu prócz zabudowań, w których mieściły się mieszkania pałacowej służby, znajdowała się kuźnia, spichlerz, gorzelnia i gospoda. Część pałacu posiadała centralne ogrzewanie na gaz pozyskiwany z obornika.
Po II wojnie pałac został znacjonalizowany i po remoncie z 1947r wnętrza stały się siedzibą urzędów co uchroniło go przed dewastacją. Dziś odrestaurowany mieści Urząd Gminy, Urząd Stanu Cywilnego, Gminną Bibliotekę Publiczną a w budynku, który jest łącznikiem znajdują się pomieszczenia, w których widziałam wystawę ukazującą sprzęty i stroje wiejskie.
Pałac otaczał kiedyś duży park, z którego do dziś pozostała 1/3. Właściciele posiadali ogród, sad i wyczytałem, że nawet cieplarnię.
Zadbany pałac można obejrzeć z bliska i polecam zwłaszcza, że niedaleko stamtąd do Toszka, Brynku, Tworoga, Miedar oraz Łubia.
Archiwalne zdjęcia dzięki fotopolska.eu
